Als men denkt aan Toscane en Umbrië, denkt men aan zon. Niemand zegt er bij dat het in putje winter in deze regio’s erg koud kan zijn en dat het er zelfs kan sneeuwen, zeker op de hoger gelegen heuvels. Niets zo gezellig om dan lekker warm naar de vlammen in de haard te kijken.
Casa Trasimonte ligt op een heuvel. In de zomer heeft dit het voordeel dat het iets koeler is, dat er af en toe een briesje staat en dat er weinig muggen zijn. Heerlijk. Doordat het huis dikke muren heeft, blijft het in de zomer nog behoorlijk koel. Tegen dat de koude winter eraan komt geven de warme stenen binnenin nog lang hun warmte af en blijft het huis nog behoorlijk op temperatuur.
Toch is een goede haard een must, niet alleen om de avondkilte te verdrijven, maar ook vanwege de gezelligheid ’s avonds van het knetterende vuur.
Om de haard aan te steken is toch enige behendigheid vereist. De meeste mensen beginnen verkeerd. Ze denken dat men de kleine takjes beneden moet leggen en de grote erbovenop zodat de vlam langs onder likt aan de grote blokken. Het omgekeerde is eigenlijk waar. De felste warmte zit onderaan de vlam. En dus moeten de grote blokken onderaan en steekt men de kleine stokjes bovenaan aan.
Maar om de haard aan te steken moet men wel eerst hout hebben. En dat ontbrak nog toen we in hartje winter voor het eerst toekwamen in ons huis.
Italianen kennen geen problemen maar oplossingen. We gingen dan ook informeren bij het op de hoek gelegen restaurant Lo Scoiattolo. Dit restaurant ligt aan het begin van het kleine gehuchtje Gosparini waar ons huis gelegen is. Maar iedereen kent dit restaurant en van heinde en verre komt iedereen hier genieten van het magistrale zicht op het meer en van de heerlijke, typische, (soms te) overdadige keuken.
Het restaurant wordt uitgebaat door één familie. Zij werken zowat dag en nacht. ’s Morgens serveren ze de eerste espresso met ‘brioche con la crema’. s‘ Middags verzorgen ze ‘il pranzo’ (de lunch) voor wandelaars, fietsers en verdwaalde toeristen. En ’s avonds worden de tafels gedekt voor ‘la cena’ (het avondmaal) met antipasto, primo piatto, secundo piatto, dolce...
Omdat zowat iedereen hier komt en gaat voor een koffie of een praatje, is dit dé ideale plek om alle mogelijke praktische zaken te weten te komen. En dus gingen we informeren waar men hout haalt.
In eerste instantie werden we verwezen naar de houthandel in het dorpje Tuoro sul Trasimeno. Daar aangekomen, zagen we inderdaad bergen hout liggen, klaargemaakt in blokken om in de haard te steken. Helaas was alle hout al besteld. Bestellen moet je aan het einde van de zomer doen. Nog twee kleine stapeltjes hout konden we meenemen voor 20 EUR. Daarmee zouden we die avond nauwelijks doorkomen.
De volgende dag gingen we dan ook terug informeren bij het restaurant of men niemand kende die alsnog hout zou kunnen leveren. Men verwachtte die dag nog iemand in het restaurant te zien die mogelijk nog wel hout zou kunnen leveren. En effectief, kort nadien stond iemand aan het hek van Casa Trasimonte te zwaaien.
Deze man, duidelijk iemand die dagen in de bossen doorbrengt om hout te klieven, was moeilijk te verstaan. Quanti quintali vuoi? In eerste instantie begreep ik er helemaal niks van. We probeerden de man uit te leggen dat we ongeveer 1 à 2 kubieke meter hout nodig hadden voor de haard.
Na enige tijd werd het duidelijk dat men blijkbaar niet werkt met kubieke meter maar wel met een maateenheid genaamd “quintale”.
Een quintale is een niet-officiële maateenheid waarvan het gebruik door een richtlijn van de Europese Unie verboden werd in het handelsverkeer. In Italië wordt deze maateenheid nog vaak gebruikt, vooral in de agrarische sector. Italianen trekken zich niet zoveel aan van “Brussel”, Europese normen en standardisatie. Ze gaan koppig hun eigen weg en sluiten liever aan bij oude tradities. Blijkbaar zou het begrip quintale afgeleid zijn van (eerst) het (klassieke) Latijnse “centenarius”, vervolgens van het Grieks-Byzanthijnse “kentàrion”, daarna gearabiseerd tot “qinṭār” en uiteindelijk opnieuw in Europa geïmporteerd en getransformeerd zijn tot het middeleeuws-latijnse “quintale”. De Quintale staat vandaag gelijk aan 100 kg.
De vraag van de man was dus eigenlijk hoeveel 100 kg we wilden hebben, terwijl we zelf in volume zaten te denken. Uiteindelijk geraakte dit misverstand opgelost en die namiddag kwam de man aangereden met een tractor en oplegger om enkele ‘quintali’ hout in de tuin te deponeren. Het zal geen 5 quintali geweest zijn en we betaalden 120 EUR. Later zouden we te weten komen dat één quintale ongeveer 15 EUR kost. We hadden dus bijna het dubbele betaald, maar per slot van rekening was het winter, was alle hout reeds besteld en wilden we de rest van de week toch geen kou lijden.
Deze zomer hebben we alvast, waar anders dan in restaurant Lo Scoiattolo, onze bestelling voor 15 quintali doorgegeven. Wat zal de haard weer lekker branden en knisperen als we deze winter daar gezellig ’s avonds aan de haard zullen zitten, in afwachting van een nieuwe zonnige lente.
תגובות